سه مولفه حجاب اسلامی - قسمت اول

سه مولفه حجاب اسلامی - قسمت اول

در سلسله بحث " سه مولفه حجاب اسلامی " به جنبه های مهم حجاب اسلامی ( ظاهر – رفتار – افکار ) می پردازم .

قسمت اول – مولفه ظاهر

همانطور که همه می دانیم در بحث پوشش یک زن مسلمان در مرحله اول یک سری الزامات شرعی داریم و در مرحله بعدی جزئیات و نحوه پوشش . در مورد اول که جای بحثی نیست ، دستورات روشن و صریح است و لازم الاجراء . اما در در مورد جزئیات ، گمان می کنم در جامعه مسیری انحرافی به وجود آمده که با مفهوم و فلسفه اصلی حجاب هم راستا نمی باشد . مفهوم اصلی حجاب این است که زن آنگونه در اجتماع ظاهر شود که مورد توجه قرار نگیرد . به همین سادگی . نمیدانم چرا این یک جمله ساده و روشن را سالهاست که پیچیده میکنیم و به بیراهه می بریم . تلاش خواهم کرد نظرم را خلاصه بیان کنم .

حجاب اسلامی یعنی پوشش کامل ، سادگی ، عدم توجه به جنبه زنانگی فرد و نا زیبائی . تعجب نکنید ، مسلم است که من هم مثل هر انسان سالمی گرایش به زیبائی دارم . اما با عرضه کردن آن و به خطر انداختن سلامت روانی و آرامش جامعه و خانواده مخالفم . مسئله اینجاست که قرار بر این نباید باشد که هر روز سعی بر زیباتر کردن مانتو و چادر نمائیم . چرا که هدف از چادر، اصلا پوشاندن زیبائیست .امروزه آنقدر به جزئیات پرداخته شده و مدلهای مختلف چادر و مانتو و ... به وجود آمده (گذشته از مسئله غیر شرعی بودن این مدلها – به قول دوستی ، چادر ملی مانتوی خوبی می تونست باشه برای زیر چادر )عملا پیرو فرهنگ مد غرب شده ایم . هدف از مد ایجاد بازار و ترغیب مشتریان به انتخاب مدل زیباتر است اما آیا این است هدف حجاب ؟ هدف از رعایت حجاب اسلامی ، انتقال توجه از ظاهر به معنای حقیقی زندگیست . اگر قرار باشد هر سال یک مدل جدید چادر مد شود که فرق با فرهنگ مبتذل غرب فقط در مدل لباس خلاصه می شود .

بحث دیگر رنگ است . به نظرم هیچ رنگی فی نفسه فرقی با رنگ دیگر ندارداما در عمل این اجتماع و عرف است که واکنش به رنگ را تعین می کند . فرض کنید اگر 100 سال زنان ایران چادر قرمز سر میکردند آنگاه رنگ سیاه جلب توجه می کرد و جلف می شد . پس به نظر من واقعیت این است که امروزه در جامعه ما فقط رنگ سیاه فلسفه عدم جلب توجه حجاب را تامین می کند . چه بسیار زنان چادری را می بینم که از مانتوی رنگی و یا از روسری هائی با رنگ خاص استفاده می کنندکه از صدها متر دورتر جلب توجه می کنند و گاهی شنیده ام که : " همانجا که آن زن با روسری فلان رنگ ایستاده را می گویم " یعنی آنقدر جلب توجه کرده که برای آدرس دادن به عنوان نشانه به کار رفته است

در مورد ظاهر، از موارد بسیار مهمی که اکثرا مورد غفلت قرار میگیرند می توان به عدم آرایش صورت و عدم استفاده از عطر ، اشاره کرد اما برای خلاصه کردن این مطلب به موارد دیگری می پردازم .

زنان محجبه بسیاری را حتی در محیط کار خود دیده ام که آنقدر به پوشش خود می پردازند که در واقع هم خود را اسیر آن می کنند و هم جلب توجه می نمایند . یک زن مسلمان باید حرمت حریم عمومی را رعایت نماید و به گونه ای رفتار نکند که توجه مخاطب را به زن بودن خود جلب کند . مثلا از مقنعه کرپ یا جنسی شل زیر چادر استفاده میکنند که مرتبا در حال خارج شدن از فرم ایده آل است و هر چند دقیقه یکبار در حال مرتب کردن آن دست بر سر دارند . آیا این جلب توجه به زنانگی خود نیست ؟ (مردان که روسری سر نمی کنند ) آیا استفاده از یک کلاه زیر مقنعه راحتتر نیست ؟ ( هر چند که من به روسری زیر مقنعه بیشتر اعتقاد دارم چراکه ابروها را هم می توان به خوبی با آن پوشاند) . یا مثلا اکثرا از مقنعه های ساده استفاده میکنند . این درست که اجباری در پوشاندن گردی صورت نیست اما آیا زیر چانه هم مجاز به عریان بودن است ؟ آیا استفاده از مقنعه چانه دار اینقدر دشوار است ؟ اصلا بگذارید پا را فراتر نهیم . هیچ فکر کرده اید اگر استفاده از روبنده را در جامعه باب کنیم ، دیگر تکلیفی به استفاده از روسری زیر مقنعه و مقنعه چانه دار و .... به خصوص در فصل گرما نیست ؟

زنان بسیاری دیده ام که همیشه آستین به دست هستند که مبادا آستین مانتو کمی بالا برود . آیا استفاده از ساق دست مشکی و یک کش کوچک برای نگاه داشتن آستین توسط انگشتان اینقدر سخت است که هم خود را محدود و متحمل زحمت کنیم و هم جلب توجه ؟ و یا موردی دیگر ، چادری که از جلو کاملا باز است و بر اثر کارهای روزمره مرتبا باز میشود ، طبیعتا نمیتواند نقش چادر را در پوشاندن کامل بدن ایفا کند . بهتر نیست که با دوختن جلوی چادر پوششی کاملتر داشته باشیم ؟

در چکیده بحث مصداقی ، به نظرم مقنعه چانه دار بلند ، مانتو ساده و بلند و بدون هیچگونه مدل و ظرافت ، چادر سنتی جلو بسته و ساق دست و روسری برای زیر مقنعه که البته همگی مشکی باشند ، تضمین کننده پوشش کامل است ( البته فقط پوشش و نه حجاب – به عبارت دیگر لباس مناسب فقط شرط لازم حجاب کامل است و نه کافی ) . به همین سادگی . تمام لطف حجاب به این است که ساده و همه فهم است و در تضاد با فرهنگ مد گرائی و دنیا طلبی و ابتذال است . 9 سال است که همین لباس من بوده و تا آخر عمر هم همین خواهد بود . دیگر به لباس و مدل فکر نمی کنم . مدل و الگو یکیست فقط اگر فرسوده شد جایگزین می کنم .

ذکر این نکته لازم است که چون حجاب به منظور زدودن توجه به ظاهر واجب شده است ، پس حتی پرداختن به جزئیات پوشش بر خلاف فلسفه اصلی حجاب است و همین چند خط که نوشته ام درواقع در خلاف جهت مفهوم پوشش اسلامی است . ولی دلم می خواست یادآور شوم که اگر اهل ریا نیستیم و واقعا به دنبال حجابیم ، خود را فریب ندهیم و به راستی محجبه باشیم .

در بحث های آینده به مولفه های رفتار و افکار که بسیار مهم و مکمل ظاهر می باشند خواهم پرداخت